Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Nghị định số 269/2025/NĐ-CP ngày 14 tháng 10 năm 2025 về phát triển đô thị thông minh, đánh dấu một mốc quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Nghị định này, được ký ban hành dựa trên các luật liên quan như Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật An ninh mạng, và Nghị quyết 193/2025/QH15 về thí điểm cơ chế đặc biệt cho khoa học công nghệ và chuyển đổi số, nhằm thúc đẩy việc xây dựng các đô thị hiện đại, bền vững, lấy người dân làm trung tâm.
Theo Nghị định, đô thị thông minh được định nghĩa là đô thị lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực cốt lõi để quy hoạch, xây dựng, quản lý và vận hành. Mục tiêu là nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo môi trường sống an toàn, tiện nghi, tăng năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Phạm vi điều chỉnh bao quát từ quy định chung, định hướng quốc gia, đề án và kế hoạch địa phương, đến quy hoạch, tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn thông tin, hạ tầng số, hạ tầng kỹ thuật, đổi mới sáng tạo, tòa nhà và khu đô thị thông minh, quản trị điều hành, nguồn lực đầu tư và tổ chức thực hiện. Đối tượng áp dụng là các tỉnh, thành phố, khu vực đô thị, cơ quan tổ chức và cá nhân liên quan.
Một trong những điểm nổi bật là các yêu cầu chung phát triển đô thị thông minh. Nghị định nhấn mạnh việc tuân thủ pháp luật, phù hợp định hướng quốc gia; lấy người dân làm trung tâm, giảm khoảng cách số; coi dữ liệu đô thị là tài nguyên cốt lõi; đảm bảo an toàn an ninh thông tin và khả năng tương tác, chống khóa công nghệ; tích hợp toàn diện, triển khai linh hoạt; và phát triển bền vững với huy động đa dạng nguồn lực. Các hoạt động phải phối hợp đồng bộ, sử dụng giải pháp công nghệ và phi công nghệ, ưu tiên thí điểm trước khi nhân rộng.
Về định hướng và đề án, Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng định hướng quốc gia từng giai đoạn 5 năm, tầm nhìn 10 năm, xác định mục tiêu, nhiệm vụ ưu tiên như y tế, môi trường, giao thông. Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh phải lập, phê duyệt đề án địa phương, phân tích hiện trạng, mục tiêu, nhiệm vụ ưu tiên, mô hình quản trị dữ liệu, phương án tài chính, và cơ chế giám sát. Đề án phải lồng ghép với chương trình chuyển đổi số tỉnh, công khai trên cổng thông tin điện tử. Kế hoạch khu vực (phường, xã) cũng được lập để phù hợp đặc thù địa phương.
Quy hoạch đô thị thông minh được tích hợp vào quy hoạch chung, phân khu, chi tiết, với yêu cầu sử dụng mô hình thông tin đô thị (CIM) và bản sao số đô thị (Urban Digital Twin) để mô phỏng, phân tích. Các cấp quy hoạch phải định hướng giải pháp thông minh cho không gian, hạ tầng, ưu tiên thí điểm.
Về tiêu chuẩn và an toàn thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia, Khung kiến trúc ICT phát triển đô thị thông minh, đảm bảo tương tác, mở rộng. Các hệ thống phải tuân thủ nguyên tắc “an toàn ngay từ thiết kế” (Security by Design), phân loại dữ liệu, đánh giá rủi ro. Bộ Công an giám sát an ninh thông tin, Bộ Quốc phòng hướng dẫn mật mã.
Hạ tầng số bao gồm viễn thông, IoT, dữ liệu, nền tảng dùng chung, ưu tiên điện toán đám mây. Cơ sở dữ liệu đô thị phải kết nối quốc gia, quản trị bởi cơ quan đầu mối tỉnh. Hệ thống thông tin quản lý phát triển đô thị phải cập nhật thường xuyên, tích hợp GIS, BIM. Bản sao số đô thị dựa trên dữ liệu thực tế để hỗ trợ quyết định.
Hạ tầng kỹ thuật thông minh tập trung giao thông (hệ thống điều khiển tín hiệu, thu phí điện tử, trạm sạc), năng lượng (lưới điện thông minh), chiếu sáng, cấp thoát nước, quản lý chất thải. Phải liên thông với nền tảng tỉnh, chia sẻ dữ liệu thời gian thực.
Nghị định khuyến khích phát triển hạ tầng đổi mới sáng tạo qua hệ sinh thái Nhà nước – nhà trường – doanh nghiệp – cộng đồng, với cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (Regulatory Sandbox) cho công nghệ mới, mô hình kinh doanh. Tham gia thử nghiệm phải có bảo hiểm trách nhiệm.
Về tòa nhà và khu đô thị thông minh, tòa nhà phải áp dụng BIM, BMS, tiết kiệm năng lượng, kết nối an toàn. Khu đô thị thông minh đáp ứng hạ tầng số, dịch vụ tiện ích, chứng nhận độc lập. Khu đô thị công nghệ thêm chức năng nghiên cứu, khởi nghiệp, đất ở không quá 15%.
Dịch vụ tiện ích lấy người dùng trung tâm, ưu tiên dịch vụ công chủ động, tích hợp AI minh bạch. UBND tỉnh phát triển nền tảng mở, quy chế tích hợp.
Quản trị điều hành qua Trung tâm giám sát đô thị thông minh cấp tỉnh, dựa dữ liệu thực tế, kịch bản ứng phó. Đánh giá cấp độ trưởng thành đô thị theo bộ chỉ số Bộ Xây dựng. Doanh nghiệp, người dân tham gia đầu tư, giám sát.
Nguồn lực: huy động vốn đa dạng, ưu tiên đầu tư công cho nền tảng, khuyến khích PPP, thuê dịch vụ. Ưu đãi cao nhất theo pháp luật khoa học công nghệ. Phát triển nhân lực qua đào tạo cán bộ, nâng cao kỹ năng số dân cư, hợp tác quốc tế.
Tổ chức thực hiện: Thủ tướng có thể thành lập tổ liên ngành quốc gia. UBND tỉnh lập Hội đồng điều phối, thường trực Sở Xây dựng. Cổng Thông tin đô thị thông minh Quốc gia do Bộ Xây dựng quản lý, công bố API mở, KPIs.
Nghị định có hiệu lực ngay, chuyển tiếp đề án cũ. Các bộ ngành, địa phương chịu trách nhiệm thi hành.
Với Nghị định này, Việt Nam hướng tới đô thị bền vững, cạnh tranh toàn cầu, dự kiến thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, cải thiện đời sống dân sinh. Các chuyên gia nhận định đây là nền tảng cho cách mạng đô thị 4.0, nhưng cần triển khai đồng bộ để tránh lãng phí.
(Tổng số chữ: khoảng 1.050 chữ, bao gồm khoảng cách và dấu câu)
Hà Nội, ngày 14 tháng 10 năm 2025 – Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Nghị định số 269/2025/NĐ-CP về phát triển đô thị thông minh,. Nghị định này, được ký ban hành dựa trên các luật liên quan như Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật An ninh mạng, và Nghị quyết 193/2025/QH15 về thí điểm cơ chế đặc biệt cho khoa học công nghệ và chuyển đổi số, nhằm thúc đẩy việc xây dựng các đô thị hiện đại, bền vững, lấy người dân làm trung tâm.
Theo Nghị định, đô thị thông minh được định nghĩa là đô thị lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực cốt lõi để quy hoạch, xây dựng, quản lý và vận hành. Mục tiêu là nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo môi trường sống an toàn, tiện nghi, tăng năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Phạm vi điều chỉnh bao quát từ quy định chung, định hướng quốc gia, đề án và kế hoạch địa phương, đến quy hoạch, tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn thông tin, hạ tầng số, hạ tầng kỹ thuật, đổi mới sáng tạo, tòa nhà và khu đô thị thông minh, quản trị điều hành, nguồn lực đầu tư và tổ chức thực hiện. Đối tượng áp dụng là các tỉnh, thành phố, khu vực đô thị, cơ quan tổ chức và cá nhân liên quan.
Một trong những điểm nổi bật là các yêu cầu chung phát triển đô thị thông minh. Nghị định nhấn mạnh việc tuân thủ pháp luật, phù hợp định hướng quốc gia; lấy người dân làm trung tâm, giảm khoảng cách số; coi dữ liệu đô thị là tài nguyên cốt lõi; đảm bảo an toàn an ninh thông tin và khả năng tương tác, chống khóa công nghệ; tích hợp toàn diện, triển khai linh hoạt; và phát triển bền vững với huy động đa dạng nguồn lực. Các hoạt động phải phối hợp đồng bộ, sử dụng giải pháp công nghệ và phi công nghệ, ưu tiên thí điểm trước khi nhân rộng.
Về định hướng và đề án, Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng định hướng quốc gia từng giai đoạn 5 năm, tầm nhìn 10 năm, xác định mục tiêu, nhiệm vụ ưu tiên như y tế, môi trường, giao thông. Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh phải lập, phê duyệt đề án địa phương, phân tích hiện trạng, mục tiêu, nhiệm vụ ưu tiên, mô hình quản trị dữ liệu, phương án tài chính, và cơ chế giám sát. Đề án phải lồng ghép với chương trình chuyển đổi số tỉnh, công khai trên cổng thông tin điện tử. Kế hoạch khu vực (phường, xã) cũng được lập để phù hợp đặc thù địa phương.
Quy hoạch đô thị thông minh được tích hợp vào quy hoạch chung, phân khu, chi tiết, với yêu cầu sử dụng mô hình thông tin đô thị (CIM) và bản sao số đô thị (Urban Digital Twin) để mô phỏng, phân tích. Các cấp quy hoạch phải định hướng giải pháp thông minh cho không gian, hạ tầng, ưu tiên thí điểm.
Về tiêu chuẩn và an toàn thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia, Khung kiến trúc ICT phát triển đô thị thông minh, đảm bảo tương tác, mở rộng. Các hệ thống phải tuân thủ nguyên tắc “an toàn ngay từ thiết kế” (Security by Design), phân loại dữ liệu, đánh giá rủi ro. Bộ Công an giám sát an ninh thông tin, Bộ Quốc phòng hướng dẫn mật mã.
Hạ tầng số bao gồm viễn thông, IoT, dữ liệu, nền tảng dùng chung, ưu tiên điện toán đám mây. Cơ sở dữ liệu đô thị phải kết nối quốc gia, quản trị bởi cơ quan đầu mối tỉnh. Hệ thống thông tin quản lý phát triển đô thị phải cập nhật thường xuyên, tích hợp GIS, BIM. Bản sao số đô thị dựa trên dữ liệu thực tế để hỗ trợ quyết định.
Hạ tầng kỹ thuật thông minh tập trung giao thông (hệ thống điều khiển tín hiệu, thu phí điện tử, trạm sạc), năng lượng (lưới điện thông minh), chiếu sáng, cấp thoát nước, quản lý chất thải. Phải liên thông với nền tảng tỉnh, chia sẻ dữ liệu thời gian thực.
Nghị định khuyến khích phát triển hạ tầng đổi mới sáng tạo qua hệ sinh thái Nhà nước – nhà trường – doanh nghiệp – cộng đồng, với cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (Regulatory Sandbox) cho công nghệ mới, mô hình kinh doanh. Tham gia thử nghiệm phải có bảo hiểm trách nhiệm.
Về tòa nhà và khu đô thị thông minh, tòa nhà phải áp dụng BIM, BMS, tiết kiệm năng lượng, kết nối an toàn. Khu đô thị thông minh đáp ứng hạ tầng số, dịch vụ tiện ích, chứng nhận độc lập. Khu đô thị công nghệ thêm chức năng nghiên cứu, khởi nghiệp, đất ở không quá 15%.
Dịch vụ tiện ích lấy người dùng trung tâm, ưu tiên dịch vụ công chủ động, tích hợp AI minh bạch. UBND tỉnh phát triển nền tảng mở, quy chế tích hợp.
Quản trị điều hành qua Trung tâm giám sát đô thị thông minh cấp tỉnh, dựa dữ liệu thực tế, kịch bản ứng phó. Đánh giá cấp độ trưởng thành đô thị theo bộ chỉ số Bộ Xây dựng. Doanh nghiệp, người dân tham gia đầu tư, giám sát.
Nguồn lực: huy động vốn đa dạng, ưu tiên đầu tư công cho nền tảng, khuyến khích PPP, thuê dịch vụ. Ưu đãi cao nhất theo pháp luật khoa học công nghệ. Phát triển nhân lực qua đào tạo cán bộ, nâng cao kỹ năng số dân cư, hợp tác quốc tế.
Tổ chức thực hiện: Thủ tướng có thể thành lập tổ liên ngành quốc gia. UBND tỉnh lập Hội đồng điều phối, thường trực Sở Xây dựng. Cổng Thông tin đô thị thông minh Quốc gia do Bộ Xây dựng quản lý, công bố API mở, KPIs.
Với Nghị định này, Việt Nam hướng tới đô thị bền vững, cạnh tranh toàn cầu, dự kiến thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, cải thiện đời sống dân sinh.
Để lại một bình luận